Сціскальнасць

Сціска́льнасцьШаблон:SfnШаблон:Sfn, аб’ёмная пругкасцьШаблон:Sfn — здольнасць цвёрдых, вадкіх і газападобных целаў абарачальна змяняць свой аб’ём пад уздзеяннем ўсебаковага знешняга ціску. Уласціва ўсім рэчывамШаблон:Sfn.

Адрозніваюць ізатэрмічную сціскальнасць, якая адбываецца пры нязменнай тэмпературы, і адыябатычную, калі пры сцісканні рэчыва адбываецца яго награвавнне.

Сціскальнасць характарызуецца каэфіцыентам сціскання, які паказвае змяншэнне адзінкавага аб’ёму рэчыва пры павелічэнні ціску на адну адзінку і вызначаецца формулай

$\beta =-\frac{1}{V}\frac{dV}{dp},$

дзе V — аб’ём рэчыва, dp — адпаведнае змяненне знешняга ціску, dV — адпаведнае змянненне аб’ёму.

Адваротнай каэфіцыенту сціскання велічынёй з’яўляецца модуль аб’ёмнага сціскання.

Калі рэчыва пры сцісканні не набывае структурных, хімічных іншых змен, то пры зняцці знешняга ціску яго аб’ём аднаўляецца. Найбольшай сціскальнасцю валодаюць газы.

Сціскальнасць улічваюць пры канструяванні цеплавых машын, дэталей і вузлоў лятальных апаратаў і іншых машын, якія працуюць ва ўмовах вялікіх гідрадынамічных і аэрадынамічных нагрузак, пры разліку працэсаў і апаратаў у хімічнай прамысловасці, праходцы свідравін і інш.

Гл. таксама

• Модулі пругкасці

Літаратура

• Шаблон:Крыніцы/БелЭн
• Сціска́льнасць // Шаблон:Крыніцы/ТСБМ
• Шаблон:Крыніцы/БПЭ
• Шаблон:Крыніцы/ФЭ
• Шаблон:ВСЭ3
• Сжимаемость пород // Геологический словарь. В 2-х тт. Т. 2: М—Я / Под. ред. А. Н. Криштофовича. Отв. ред. Т. В. Спижарский. — М.: Государственное научно-техническое издательство по геологии и охране недр, 1955. — С. 249.Шаблон:Ref-ru
• Шаблон:Крыніцы/КСФТ

Спасылкі

• Шаблон:ВТ-ЭСБЕ