Каталізатар Уілкінсана

Шаблон:Рэчыва Каталізатар Уілкінсана — трывіяльная назва хімічнага рэчыва з формулай RhCl(PPh₃)₃ (Ph = феніл). Названа ў гонар лаўрэата Нобелеўскай прэміі ў галіне хіміі (1973) Джэфры Уілкінсана, які ўвёў яго ў шырокую практыку.

Структура і асноўныя ўласцівасці

Малекула рэчыва ўяўляе сабой плоскі квадратны 16-электронны комплекс. Звычайна рэчыва вылучаюць у выглядзе чырвона-карычневага парашка пасля рэакцыі хларыду родыю (III) з лішкам трыфенілфасфіна ў кіпячым этаноле.

Частка трыфенілфасфіна выступае ў якасці аднаўляльніка, ператвараючыся ў аксід трыфенілфасфіна.

$RhC{l}_3+3H_{2}O+4PP{h}_3\to RhCl(PP{h}_3{)}_3+OPP{h}_3+2HCl+2H_{2}O$