Радый-224

Шаблон:Нуклід Радый-224 (Шаблон:Lang-en, то́рый-ікс) — радыеактыўны нуклід хімічнага элемента радыю з атамным нумарам 88 і масавым лікам 224. Упершыню быў выдзелены з раствору торыевай солі ў 1902 годзе Фрэдэрыкам Содзі як торый-ікс (торый-Х). У далейшым навукоўцы зразумелі, што гэта нуклід ²²⁴Ra.

Актыўнасць аднаго грама гэтага нукліду складае прыблізна 5,892 ПБк .

Утварэнне і распад

Радый-224 непасрэдна ўтвараецца ў выніку α-распаду нукліду ²²⁸Th (перыяд паўраспаду складае 1,9116(16) года):

${}_{\mathrm{9}\mathrm{0}}^{\mathrm{2}\mathrm{2}\mathrm{8}}\mathrm{T}\mathrm{h}\to {}_{\mathrm{8}\mathrm{8}}^{\mathrm{2}\mathrm{2}\mathrm{4}}\mathrm{R}\mathrm{a}+{}_{\mathrm{2}}^{\mathrm{4}}\mathrm{H}\mathrm{e}.$

Акрамя таго ²²⁴Ra утвараецца пры β⁻-распадзе нукліду ²²⁴Fr (перыяд паўраспаду 3,33(10) хвілін, энергія распаду 2 830(50) кэВ) і β⁺-распадзе нукліду ²²⁴Ac (перыяд паўраспаду 2,78(17) гадзіны, энергія распаду 1408 (4) кЭВ):

${}^{\mathrm{2}\mathrm{2}\mathrm{4}}{}_{\mathrm{8}\mathrm{7}}\mathrm{F}\mathrm{r}\to {}^{\mathrm{2}\mathrm{2}\mathrm{4}}{}_{\mathrm{8}\mathrm{8}}\mathrm{R}\mathrm{a}+e^{-}+{\overline{\nu }}_e;$

${}^{\mathrm{2}\mathrm{2}\mathrm{4}}{}_{\mathrm{8}\mathrm{9}}\mathrm{A}\mathrm{c}\to {}^{\mathrm{2}\mathrm{2}\mathrm{4}}{}_{\mathrm{8}\mathrm{8}}\mathrm{R}\mathrm{a}+e^{+}+{\nu }_e;$

${}^{\mathrm{2}\mathrm{2}\mathrm{4}}{}_{\mathrm{8}\mathrm{9}}\mathrm{A}\mathrm{c}+e^{-}\to {}^{\mathrm{2}\mathrm{2}\mathrm{4}}{}_{\mathrm{8}\mathrm{8}}\mathrm{R}\mathrm{a}+{\nu }_e.$

Радый-224 перажывае α-распад, у выніку чаго ўтворыцца нуклід ²²⁰Rn, таксама вядомы як радыеактыўны газ тарон (вылучаемая энергія 5788,85(15) кэВ):

${}^{\mathrm{2}\mathrm{2}\mathrm{4}}{}_{\mathrm{8}\mathrm{8}}\mathrm{R}\mathrm{a}\to {}^{\mathrm{2}\mathrm{2}\mathrm{0}}{}_{\mathrm{8}\mathrm{6}}\mathrm{R}\mathrm{n}+{}^{\mathrm{4}}{}_{\mathrm{2}}\mathrm{H}\mathrm{e}.$

З вельмі нізкай верагоднасцю (4,0(12) Шаблон:E  %) з нуклідам радый-224 адбываецца кластарны распад з утварэннем нукліду ¹⁴C:

${}^{\mathrm{2}\mathrm{2}\mathrm{4}}{}_{\mathrm{8}\mathrm{8}}\mathrm{R}\mathrm{a}\to {}^{\mathrm{2}\mathrm{1}\mathrm{0}}{}_{\mathrm{8}\mathrm{2}}\mathrm{P}\mathrm{b}+{}^{\mathrm{1}\mathrm{4}}{}_{\mathrm{6}}\mathrm{C}.$

Ужыванне

• Ужываецца пры вырабе радыефармпрэпаратаў для тэрапіі анкалагічных захворванняў.

Бяспечнасць радыю-224

Да сярэдзіны дваццатага стагоддзя радый-224 лічыўся бяспечным тэрапеўтычным сродкам. Яго выкарыстоўвалі ў тым ліку пры лячэнні псарыязу і ачаговай алапецыі. Паміж 1930 і 1950 гадамі раствор торыю-X быў папулярным сродкам для выдалення плям ад партвейну. У Германіі з 1944 па 1964 гады торый-X ўводзілі або наносілі на скуру пацыентам, якія пакутвалі на касцяны туберкулёз і хваробу Бехцерава. Прадукт быў даступны пад гандлёвай назвай Peteosthor. У 1948 годзе педыятр Хайнц Шпіс, правёўшы даследаванні, заўважыў, што прэпарат Peteosthor можа нанесці шкоду здароўю. У 1950-х гадах Шпісу ўдалося спыніць выкарыстанне прэпарата ў тэрапіі дзяцей. Сталі меркаваць, што тэрапія радыем-224 прыводзіць да захворвання на базаліёму скуры. Таму ад гэтай меры пачалі адмаўляцца і канчаткова адмовіліся ў медыцыне ў канцы 1960-х гадоў.

У наступныя гады, пасля абследавання 800 чалавек, якія атрымлівалі радый-224, было паказана, што больш чым у 50 з іх развіўся рак костак. Таксама торый-X выкарыстоўваўся ў вытворчасці касметыкі і прадметаў побыту, у тым ліку нямецкая радыеактыўная зубная паста Doramad.