Ялмар Мелін

Шаблон:Вучоны Роберт Ялмар Мелін (Шаблон:Lang-fi, 19 чэрвеня 1854, Лімінка, Вялікае княства Фінляндскае — 5 красавіка 1933, Хельсінкі, Фінляндыя) — фінскі матэматык, спецыяліст у галіне тэорыі функцый, распрацаваў адно з самых вядомых інтэгральных пераўтварэнняў, названае яго іменем — пераўтварэнне Меліна.

Біяграфія

Ялмар Мелін нарадзіўся 19 чэрвеня 1854 года ў Лімінцы, што ў Паўночнай Остработніі, трохі на поўдзень ад горада Оўлу, прыкладна ў 600 км на поўнач ад Хельсінкі. Яго бацька быў свяшчэннікам. Ялмар Мелін вырас і атрымаў школьную адукацыю ў горадзе Хямеэнліна, прыкладна ў 100 км на поўнач ад Хельсінкі, а затым паступіў у Хельсінкскі ўніверсітэт, дзе яго настаўнікам быў вядомы матэматык Гёста Мітаг-Лефлер.

Восенню 1881 года Ялмар абараніў дысертацыю, прысвечаную алгебраічным функцыям адной камплекснай зменнай. Пасля гэтага два разы, у 1881 і 1882 гадах, ён ездзіў у Берлін для працы пад кіраўніцтвам Карла Веерштраса, а ў 1883—1884 гадах прыехаў у Стакгольм, каб прадоўжыць працаваць з Гёстам Мітаг-Лефлерам. З 1884 па 1891 год Мелін быў дацэнтам Стакгольмскага ўніверсітэта, але не чытаў ніякіх лекцый.

Таксама ў 1884 годзе навуковец быў прызначан старшым выкладчыкам нядаўна створанага Хельсінкскага політэхнічнага інстытута. У 1904—1907 гадах ён быў рэктарам гэтага інстытута, а з 1907 года працаваў прафесарам матэматыкі, да самага свайго выхаду на пенсію ў 1926 годзе.

Навуковыя дасягненні

Значная частка даследаванняў Ялмара Меліна звязана з распрацоўкаю і выкарыстаннем інтэгральнага пераўтварэння, якое атрымала яго імя — пераўтварэння Меліна. Ядром інтэгральнага пераўтварэння Меліна з’яўляецца ступенная функцыя $x^{s-1}$, а само пераўтварэнне Меліна ад функцыі $f(x)$ вызначаецца як

$\left\{ℳf\right\}(s)=\phi (s)=\underset{0}{\overset{\mathrm{\infty }}{\int }}{x}^{s-1}f(x)dx.$

Адваротнае пераўтварэнне Меліна задаецца формулай

$\left\{{ℳ}^{-1}\phi \right\}(x)=f(x)=\frac{1}{2\pi i}\underset{c-i\mathrm{\infty }}{\overset{c+i\mathrm{\infty }}{\int }}{x}^{-s}\phi (s)ds,$

дзе інтэграванне вядзецца ўздоўж вертыкальнай прамой у камплекснай плоскасці зменнай s, пры гэтым выбар рэчаіснага параметра c павінен задавальняць пэўныя ўмовы, указаныя ў Шаблон:Нп5.